10 belangrijke inzichten in communicatie en leiderschap

Deze tijd leent zich ervoor om een nieuw geluid te laten horen. Heb jij een belangrijke boodschap en wil je daar een groter publiek mee bereiken? Of meer mensen verbinden aan jouw hogere doel? Dan hebben we 10 belangrijke inzichten in leiderschap en communicatie voor je. Yes, twéé paarden om op te wedden: je leiderschap én je communicatie. Want goede leiders zijn in evenwicht: ze hebben een duidelijke visie én weten hoe ze zich kunnen verbinden aan anderen. 

Lees deze 10 belangrijke inzichten in leiderschap en communicatie afkomstig uit onze Communicatie Podcast. En ontdek waarom ze zo waardevol zijn. De sprekers reiken ons aan waar het vaak mis gaat én geven ons inzichten: hoe dan wél! 

 

#Inzicht 1: Goede communicatie begint bij je eigen interne communicatie.

Je hersenen geloven namelijk alles wat je tegen jezelf zegt. Pieker jij veel en vertel jij jezelf dat je dat gesprek of die presentatie gaat verknallen, dan zal dat ook sneller gebeuren. Simpelweg omdat je jouw hersenen al dat pad op stuurt. Een beter begrip van je brein, zorgt uiteindelijk dus ook voor betere communicatie.

Meer weten over de werking van ons brein? Luister het interview boordevol tips over persoonlijke effectiviteit  en persoonlijk leiderschap met Charlotte Labee.

#Inzicht 2: In ons communiceren is nauwelijks ruimte voor het ‘niet weten’.

De gejaagdheid van onze samenleving zorgt ervoor dat we communiceren op de automatische piloot. Elkaar herhalen, invullen voor een ander, stiltes opvullen met je eigen mening… We zijn doorgaans zo gefocust op resultaat dat we te weinig tijd nemen om na te denken. Sterker nog, ‘niet weten’ mag er eigenlijk niet zijn. ‘Maar, als je het niet weet, dán wordt het pas interessant!’, aldus Roeland ten Napel, filosofisch-practicus. Als we de tijd nemen om na te denken, en onszelf uitdagen om de grenzen van ons denken te verruimen, leren we zonder oordeel gesprekken te voeren. Daarmee gaat de kwaliteit, en vaak ook het rendement van onze communicatie omhoog. Hoe zet je dat denken aan, bij je zelf én binnen jouw bedrijf of onderneming?

Luister de podcast met Roeland ten Napel, filosofisch practicus en facilitator van het goede gesprek in organisaties.

 

#Inzicht 3: Slechte communicatie leidt tot slechte beslissingen en dat leidt tot slechte producten en diensten.

Communicatie is wezenlijk voor ons mens-zijn (‘door gecommuniceer ontwikkelen we onze identiteit, als jonge baby begint dat al!’) én het is ook een ongelofelijk belangrijk grondstof van je organisatie. Dit stelt Betteke van Ruler, emeritus-hoogleraar Communicatie in het derde interview: “Slechte communicatie leidt tot slechte beslissingen en dat leidt tot slechte producten en diensten. En dát leidt weer tot argwaan, wantrouwen of gewoon…afscheid. Volgens Betteke is het dan ook onbegrijpelijk dat zoveel organisaties en bedrijven nog zo weinig aandacht besteden aan hun communicatie. Beluister het interview en ontdek hoe je de communicatie binnen jouw bedrijf of organisatie morgen al kan verbeteren.

Ben je communicatie-expert? Dan geeft dit interview je op een presenteerblaadjes wat de toegevoegde waarde is van jouw onmisbare vak.

#Inzicht 4: Communicatie is pas succesvol als het via het onderbewuste gaat, via ‘je onderbuik’.

Hoe graag we het ook zouden willen: met rationele argumenten kom je in je communicatie niet zo ver. Ze raken de ontvanger niet echt, niet in het hart. Hoe dan wel? Woorden maken het verschil. De bijvoeglijke naamwoorden die je gebruikt, een metafoor… Als je die goed kiest, zal een lezer of luisteraar denken: ‘Hé dit gaat over mij!’ En: ‘Hé ja, ik heb dit probleem, daar wordt blijkbaar dit aan gedaan, hoe kan ik daar meer over weten?’

Luister het interview met Friso Fennema, directeur Communicatie bij het ministerie van I & W over framing, de dynamiek van de overheidscommunicatie én de doeltreffende media-aanpak van Mark Rutte.

 

#Inzicht 5: Wie een groot ideaal dichterbij wil brengen, moet klein en concreet beginnen.

Stel, jij hebt een plan dat de wereld een beetje mooier kan maken. Daar ben je vast van overtuigd. Toch heb je het gevoel dat je boodschap de mensen niet echt raakt. Je voelt je een roepende in de woestijn. Hoe kan je mensen nou toch meekrijgen met jouw plannen? Begin klein en maak het concreet. Creëer iets wat anderen ook kunnen doen. Vind je het belangrijk dat eenzame mensen bezoek krijgen? Begin zelf, maak vervolgens een handleiding en deel die. Volgens Juul Martin, schrijver van het Handboek voor Wereldverbeteraars, zit de crux in het ‘maken’. Dan moet het letterlijk ‘uit je handen’. Juul: “Creëer iets wat zorgt voor de oplossing en kijk of het werkt. Daarna kan je stap 2 zetten. Learning by making.”

Beluister het hele interview met Juul Martin.

#Inzicht 6: Chatbots, slimme apparaten en robots die communiceren:
bemoei je er tegenaan!

Steeds meer communicatie vindt plaats via robots en slimme apparaten die zelfstandig met ons en namens ons communiceren. Denk bijvoorbeeld aan Siri, die zo is vormgegeven dat het menselijk lijkt. Of je het nu wilt of niet, we zijn op weg naar een AI-gedreven toekomst. Wees je daarvan bewust en, zeker als communicatieadviseur, bemoei je er tegenaan!  Zodat ook deze communicatie menselijk blijft. Als in: aansprekend, overtuigend en persoonlijk.

Geen idee waar je moet beginnen? Je erin verdiepen is een goede eerste stap. Luister bijvoorbeeld dit interview met Lotte Willemsen, communicatiewetenschapper en gespecialiseerd in ‘digitalisering met de menselijke maat’.

#Inzicht 7: We zeggen dat we uitgaan van vertrouwen, maar doen we dat ook echt?

‘De meeste mensen deugen’, ja toch? Maar in ons dagelijks handelen gaan we er, ongemerkt, vaak vanuit dat mensen níet deugen. Veel van de systemen en processen die we hanteren, zijn gebaseerd op wantrouwen. Ruth Maas, bestuurder van Zorgcentra de Betuwe: “We regelen heel veel om te voorkomen dat er uitzonderingen gebeuren. Maar die uitzonderingen zijn niet voor niks uitzonderingen. Het is mijn visie dat mensen zelf verantwoordelijk zijn voor hun eigen leven, en dat we ook met elkaar verantwoordelijk zijn voor elkaar.” En vanuit deze visie ging ze met haar collega’s op zoek naar een nieuwe manier van werken en denken: volgens het Rijnlandse gedachtegoed. Een fundamentele wijziging want waar voorheen de medewerkers moesten doen ‘wat de organisatie vroeg’ zijn nu de medewerkers de eigenaar van de zorg, en zijn de teams ‘aan zet’.

Beluister het inspirerende verhaal van Ruth.

 

#Inzicht 8: Dag-in, dag-uit content aan het ‘stampen’? Dat kan strategischer.

Hoe komt het dat iets werkt of niet werkt op social media? En.. zijn de spelregels anders tijdens een crisis? Het is nog niet zo makkelijk om social media strategisch in te zetten. Duidelijk is wel dat het traditionele communiceren (als in: ‘we hebben wat te melden en we gaan dat nu plaatsen’) niet meer werkt. Hoe dan wel? In dit interview deelt Elja Daae, sociale media schrijver en trainer waardevolle tips hoe je social media strategisch kunt inzetten voor jouw organisatie. Het interview is opgenomen aan het begin van de ‘quarantaineperiode’ maar de tips zijn uitermate goed toepasbaar in het online tijdperk dat is aangebroken!

 

#Inzicht 9: Durf vaker te zeggen: “Ik ben het er niet mee eens”

In podcasts, boeken en op LinkedIn hebben we een bepaalde openheid, maar in onze relaties lijken we steeds voorzichtiger te worden. Dat stelt Edwin Schellekens, directeur van Brainport Smart District, de slimste wijk ter wereld. We zijn steeds vaker aan het aftasten hoe de verhoudingen liggen en willen relaties niet op het spel zetten. Edwin: ‘Heel on-Nederlands!’. Tja, ga je zelf maar na, als je echt overtuigd bent dat de hele groep de verkeerde kant op gaat, dan is het best lastig om te zeggen: ik ben het er niet mee eens. Edwin: “Juist afwijkende meningen moeten een stem hebben.” In dit interview tips hoe je een cultuur creëert waarin mensen zich durven uiten, en van elkaar leren.

 

#Inzicht 10: Waarom organisaties bastions van emotie zijn

Dat elke organisatie z’n eigen cultuur heeft, dat wisten we al. Het zjjn wereldjes op zich. Tom de Bruyne, gedragspsycholoog en eigenaar van SUE hierover: “Als je nog dieper kijkt, zie je dat het bastions zijn van emotie. Organisaties lijken rationeel geordend maar zitten vol met negatieve dynamieken:  promotielust, statusangst, afrekencultuur… Medewerkers kijken hypersensitief naar elkaar en vragen zich af: wat is mijn plek in deze organisatie, hoe scoor ik ten opzichte van de manager?” Als goede leider ben je je hiervan bewust en realiseer je je dat, puur omdat jij de manager bent, je dit gedrag al uitlokt. Het is aan jou om dit te buigen. Maar hoe?

Luister het interview met Tom en ontdek wat je als leider moet weten over gedragspsychologie.